Йӗпреҫ районӗн потребительсен обществин Смычка ялӗнче вырнаҫнӑ лавккине 300 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Кун пирки Чӑваш Республикин прокуратура пресс-служби пӗлтернӗ.
Хайхи тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн ку лавккара срокӗ пилӗк уйӑх каяллах тухнӑ консервӑсене сутнине палӑртнӑ. Унсӑр пуҫне кунта сутӑнакан хӑш-пӗр сӗт-ҫу таварӗн, пельменӗн тата котлетӑн сутмалли вӑхӑчӗ уйӑх каялла иртсе кайнӑ пулнӑ.
Ҫапла май лавккан юрӑхсӑр тавар сутнӑшӑн административлӑ явап тытма тивнӗ.
Раштавӑн 10-мӗшӗнче Йӗпреҫ районӗнчи Пучинке шкулӗнче чӑваш ҫӗрӗн чи чаплӑ та чи сумлӑ Хӗрарӑмӗ — СССР халӑх артистки Вера Кузьмина хӑнара пулчӗ. Пӗтӗм чӑваш халӑхӗн юратнӑ артистки тӗлпулӑва академии драма театрӗн ҫамрӑк артисчӗсемпе «Сенкер чаршав» шоу-концерт программипе килчӗ. Ҫамрӑк артистсем куракансене юрӑ-ташӑпа савӑнтарчӗҫ, Вера Кузьминична вара «Хура чӗкеҫ» спектакльти монологпа тыткӑнларӗ. Тӑпӑ ларма пӗлмен ачасем те сывламасӑр тенӗ пек артистка ҫинчен куҫ илмесӗр итлерӗҫ, аслӑраххисем шывланнӑ куҫӗсене шӑлчӗҫ. Концерт вӗҫӗнче Вера Кузьмина мӑшӑрӗн, Петӗр Хусанкайӑн, «Тилли юррисем» ярӑмри сӑвва вуларӗ.
Концер вӗҫленсен артистсене куракансен ячӗпе З.Ю.Кузьмина тав сӑмахӗ каларӗ. Юратнӑ артисткӑна малашне те сцена ҫинче пулма ырлӑх-сывлӑх сунчӗ. «Вера Кузьминична, эсир ҫамрӑксемшӗн тӗслӗх. Сирӗн пек ҫынсем пур чухне Чӑваш театрӗн малашлӑхӗ тата та ҫутӑрах пулӗ. Пысӑк тав сире пуриншӗн те», — терӗ вӑл.
Тайма пуҫ чаплӑ актрисӑна!
Йӗпреҫ районӗнчи Пучинке хӗрӗ тӗнче чемпионки пулса тӑнӑ. Асӑннӑ ялта ҫуралнӑ Марина Федорова иртнӗ уйӑх вӗҫӗнче Тӗмен хулинче кире пуканӗ йӑтассипе иртнӗ тӗнче чемпионатне хутшӑннӑ. Хутшӑннӑ кӑна та мар, унтан вӑл ылтӑн медальпе таврӑннӑ. Икӗ пӑт таякан кире пуканне хӗр 114 хутчен ҫӗклесе 68 килограмран пысӑкрах виҫе категорийӗнче вӑл пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ.
Марина хальхи вӑхӑтра Санкт-Петербургри ҫарпа спорт академийӗнче виҫҫӗмӗш курсра вӗренет. Кӑҫал хӗршӗн чӑннипех те ӑнӑҫлӑ ҫулталӑк. Маларах вӑл Европа чемпионӗн ятне тивӗҫнӗ.
Республика прокуратури Чӑваш Енри историпе культура палӑкӗсенчен хӑшӗсем начаррине асӑрханӑ. Республика территорийӗнче федераци пӗлтерӗшӗллӗ историпе культура палӑкӗсем — 46, регион пӗлтерӗшлисем — 628.
Улатӑрта, сӑмахран, тӗрӗслев ирттернӗ те, вӑл енчи 40 обьектран 21-шӗн пахалӑхӗ пӑшӑрхантармаллипех пӑшӑрхантарать иккен. Тӑххӑрӑшӗнче никӗс тата стена ҫурӑлма тытӑннӑ иккен. Кирпӗчрен купаланӑ стенасем те ишӗлесшӗн иккен-ха. Ҫивиттисем те япӑхаҫҫӗ. Йӗпреҫре тӑватӑ этнографи комплексӗнче юсав кирли сисӗннӗ. Асӑннӑ пурлӑха район администрацийӗ хӑйӗн балансӗ ҫине илменни те йӗркеллӗ япала мар.
Палӑксене тивӗҫлипе тытса тӑманнине ҫавӑн пекех Элӗк, Вӑрнар, Канаш, Комсомольски, Пӑрачкав, Ҫӗрпӳ, Етӗрне районӗсенче тата Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулисенче асӑрханӑ.
Тӗрӗслев тӑрӑх 24 представлени ҫырса панӑ, саккунлӑ мар тесе виҫӗ право актне пӑрахӑҫланӑ, пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ тӗслӗх те тупӑннӑ. Представленисенчен пӗрне республикӑн Культура министерстви ячӗпе шӑрҫаланӑ.
Чӳкӗн 10–20-мӗшӗсенче Йӗпреҫ районӗнче «Ҫемье тата ачасем» акци ирттерме палӑртнӑ. Ӑна Ачасен пӗтӗм тӗнчеии кунне халалланӑ. Сӑмах май, Йӗпреҫ районӗнче терӗмӗр те, акцие республикипех йӗркелеме шутлани пирки палӑртмалла.
Йӗпреҫ районне илсен, акцие ҫул ҫитменнисемпе ӗҫлекен комисси йӗркелемелле. Унта вӗренӳ пайӗ тата асӑннӑ пайӑн опекӑпа попечительство органӗ, Шалти ӗҫсен министерствин районти пайӗ тата вырӑнти ял тӑрӑхсӗсене явӑҫтармалла.
Акци вӑхӑтӗнче «Телейлӗ шӑпӑрлан» акци йӗркелӗҫ. Йывӑр лару-тӑрура пурӑнакан ҫемьесене ҫавна май япала парса пулӑшмалла. Сӑмах май, ҫи-пуҫпа теттесене, ытти хатӗр-хӗтӗре район администрацийӗнчи 305-мӗш пӳлӗмре пуҫтараҫҫӗ.
Йӗпреҫ районӗнче ҫак кунсенче ятарлӑ рейд иртет. «Ҫурт-йӗр —2013» ят панӑскер юпа уйӑхӗн 10-мӗшӗнче пуҫланнӑ та шӑп та лӑп пӗр уйӑха пырӗ. Ун вӑхӑтӗнче пушар хуралӗн ӗҫченӗсем, полицейскисем ял-ял тӑрӑх ҫӳресе йӗрке тӑвӗҫ. Ҫапла-ҫапла.
Вӗсем хӑвӑрт хӗмленекен япаласем ҫурт-йӗр йӗри-тавра йӑваланса выртманнине, хуралтӑсенче, ҫенӗкре плафонлӑ лампӑсемпе усӑ курнипе курманнине пӑхӗҫ. Кивӗ пӑрлаукпа усӑ куракансене ӑна васкавлӑн ылмаштармалли пирки асӑрхаттарӗҫ, мӑрьесен тӑрӑмне те хаклӗҫ, кил таврашӗнче пакур, кӗреҫе, витре тата ытти пулмаллине аса илтерӗҫ. Йывӑҫ тураттисем ҫутӑ пӑралукӗнчен пӗр метртан кая мар инҫӗшре пулмалли пирки те, тен, пурте пӗлмеҫҫӗ-тӗр.
Кӑҫалхи ҫул ҫанталӑкӗ хресчене хытах такӑнтарчӗ ҫав. Тунтикун тӗш тырӑ вырмалли 2,5 пин гектар ҫинче выртать иккен. Кунсӑр пуҫне ҫӗрулми кӑлармалли — 3,2 пин гектар. Юлашкинчен каланине процент ҫине куҫарса пӑхсан, «иккӗмӗш ҫӑкӑра» мӗнпур лаптӑкӑн 69,5 процентне кӑларни курӑнать. Тухӑҫ та пысӑках мар — гектар пуҫне 149,5 центнер тухать. Пӗлтӗр ку кӑтарту 187,6 центнерпа танлашнӑ.
Ҫӗрулми кӑларас ӗҫ хӑвӑртлӑхӗ, ҫанталӑк уяртнине кура, канмалли кунсенче палӑрмаллах вӑйланнӑ. Пӑрачкав районӗнче ӑна кӑларса пӗтернӗ. Кунсӑр пуҫне Йӗпреҫ, Шӑмӑршӑ, Елчӗк районӗсем те юлашки гектарсем ҫинче ӗҫленӗ. Тепӗр чух палӑртар — ку вӑл тунтикун тӗлнехи цифрӑсем. Чи пысӑк лаптӑк Патӑрьелпе Комсомольски районӗсенче иккен.
Пахча ҫимӗҫе мӗнпур лаптӑкран 64 процентне пухса илнӗ. Хӑмлана вара татса пӗтернӗ.
Йӗпреҫ районӗнчи Кӗлӗмкассине Мускаври Михаил Ломоносов ячӗллӗ патшалӑх университечӗн студенчӗсем Дмитрий Опарин этнологпа килсе ҫитнӗ. Вӗсем «Йӑлтӑм» тата «Фольклор» ушкӑнӗсен ӗҫӗ-хӗлӗпе кӑсӑкланнӑ. «Йӑлтӑм» хӑнасене туй юррисем шӑрантарса панӑ, вырӑнти такмаксене. «Шӑнкӑрма» вӑййа тухнине тата ача-пӑча вӑййи-куллине кӑтартса панӑ.
Хӑнасем тӑван халӑхӑмӑрӑн йӑли-йӗрки, пурнӑҫӗ тата наци ҫи-пуҫӗпе те кӑмӑлтан паллашнӑ. Кӗлӗмкассисемпе вӗсем ӑш пиллӗн кӗтсе илнишӗн тав туса сыв пуллашнӑ.
Йӗпреҫ районӗнчи Эйпӗҫ ял тӑрӑхӗнче спорт керменӗ ҫук пулин те ҫамрӑксем вӑй-хал культурине вырӑнти культура ҫуртӗнче ӳстереҫҫӗ — кунта вӗсем кӗрешӳпе кӑсӑланаҫҫӗ, бокс спорчӗ те вӗсемшӗн ҫывӑх. Вӑхӑта ахаль ирттерес вырӑнне вӗсем ҫапла май сывлӑха ҫирӗплетеҫҫӗ.
Ялти культура ҫуртӗнче сӗтелҫи теннисӗ валли те вырӑн пур. Хӑйсен ӑсталӑхне ӳстерес тесе ял ҫамрӑкӗсем хӑйсем хушшинче ӑмӑртусем те ирттереҫҫӗ. Ак ҫук кунсенче те ҫак спорт енӗпе кам ӑстарах пулнине палӑртрӗҫ. Сӗтелҫи теннисӗпе яшсенчен Владислав Михеев, Евгений Петров, Константин Ястребев муттартарах иккен, хӗрсенчен — Елизавета Денисова, Анастасия Емельянова, Екатерина Лазарева.
Йӗпреҫ районӗнчи Калинин ячӗллӗ ял хуҫалӑх кооперативӗн лавне туртма ҫӗнӗ ертӳҫӗне суйланӑ. Пухӑва район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Николай Чугаров хӑй ертсе пынӑ. Хӗрӳ ӗҫҫи вӑхӑтӗнче ирттернӗ пухӑвӑн тӗллевӗ председателе суйласси пулнӑ.
Районтисем кооперативӑн унчченхи ертӳҫине суд дисквалификацилеме йышӑнни пирки пӗлтерет. Мӗншӗнне каламан та, анчах тӳресем кун пек шухӑш патне пырса тухасси ӗҫ укҫине вӑхӑтра тӳлеменнипе чылай чух ҫыхӑнать.
Ял хуҫалӑх кооперативне ертсе пыма Эйпеҫ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗнче тӑрӑшнӑ 52 ҫулхи Борис Петрова шаннӑ.
+24.3 °C